Gümrük Hukuku ve Gümrük Avukatlığı Nedir?
Gümrük hukuku aslında içerisinde bir çok hukuki disiplini barındıran karma bir hukuk dalıdır. İçerisinde ithalat ve ihracat işleri, uluslararası sözleşmeler, vergilendirme, kaçakçılık ve ceza soruşturmaları vs. bir çok unsuru barındırır.
Bu konuda temel düzenleme 4458 sayılı Gümrük Kanunu içerisinde yer alsa da karma bir hukuk dalı olduğu için mevzuatın çok farklı yerlerinde gümrük işlerine ilişkin hükümler bulunur.
Gümrük avukatlığı da tüm bu işlemlerde kişilere ve firmalara hukuk, yardım sağlama faaliyetidir. Yani gümrük avukatı tek bir kanuna bağlı olarak çalışmaz. Gümrük avukatı genel olarak; gümrük, ithalat ve ihracat işleri ile ilgilenen müvekkillere mevzuata bütüncül bakarak hukuki destek verir.
Esasen Türkiye’de avukatlar arasında ceza avukatı, boşanma avukatı, gümrük avukatı vs. gibi bir görev ayrımı söz konusu değildir. Bu daha çok avukatların bir veya birkaç alanda uzmanlaşması sonucunda ortaya çıkan bir ayrımdır.
Yani bir avukat istediği alanda hukuki yardım sağlayabilir yahut tercihen sadece belirli alanlarda çalışabilir. Gümrük avukatı dediğimiz zaman da bu şekilde anlaşılması gerekir.
Gümrük Avukatı Ne İş Yapar?
Gümrük avukatlığı, bünyesinde bir çok hukuki faaliyeti barındırabilir. Bir gümrük avukatının müvekkiline sağlayacağı hukuki desteğin neler olabileceğini burada tam olarak saymak mümkün değildir. Ancak uygulamada gümrük avukatının en çok faaliyet gösterdiği hukuki işler şunlardır:
- Uluslararası alım, satım, kira, hizmet, taşıma vs. sözleşmelerinin hazırlanması, uygulanması, değiştirilmesi, güncellenmesi, denetimi
- Uluslararası teslim ve ödeme şekillerinin belirlenmesi,
- Gümrük işlerinden veya sözleşmelerden doğan vergisel uyuşmazlıkların çözümü,
- Gümrük uyuşmazlıklarında idare ve vergi dairelerinde gerekli sürecin takibi, temsil ve dilekçelerin hazırlanması
- Gümrük idareleri ve yetkili diğer kurumlarla gerekli yazışmaların yapılması, izin ve talep işlemleri,
- Gümrük beyannamelerinin hazırlanması vs. işlemlerin takibi,
- Gümrük hukukundan doğan para cezalarına itiraz süreçlerinin yönetimi,
- Haksız ve hukuka aykırı hallerde hızlı ve etkili şekilde hak arama sürecinin başlatılması
- Risk puanı ve gümrük denetimleri ile ilgili hukuki destek sağlama, itiraz vs. süreçlerin takibi
- Eksik evrak – belgelerin tamamlanması, usule uygun hale getirilmesi,
- Antrepo ve depolarda bulunan eşyalarla ilgili gerekli takibin yapılması, el konulan diğer eşyaların müsaderesi ile ilgili sürecin yönetimi,
- Kaçakçılık fiilleri ile ilgili cezai sürecin takibi,
- Serbest bölgelerle ilgili hukuki destek
- Genel olarak bu bahsettiğimiz hukuki işler, gümrük avukatının temel çalışmasını oluşturur. Ancak tekrar etmemiz gerekirse gümrük avukatlığı sadece bu işlemlerle sınırlı değildir. Somut olayın özelliklerine göre birçok hukuki iş söz konusu olabilir.
Gümrük Hukuku ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gümrük hukuku ne tam uluslararası hukuk ne de tam ulusal hukuktur. Her ikisine de temas eder. Bu nedenle bir gümrük uyuşmazlığı veya gümrük, ithalat veya ihracatla ilgili bir hukuki mesele, mevzuatın birçok noktasına aynı anda temas eder.
Bu nedenle gümrük hukuku ile ilgili işlemlerde özellikle hukuki zemin doğru bir şekilde kurulmalıdır. Zira hukuki altyapısı sağlam olmayan gümrük işleri, kısa vadede bazı kazanımlar getirse de uzun vadede ciddi hak kayıplarına yol açabilir.
Gümrük Avukatı Neden Önemlidir?
Yukarıda da izah ettiğimiz üzer bir gümrük işinin hukuki arka planı büyük önem taşır. Bunun doğru bir şekilde oluşturulabilmesi için gümrük avukatı yardımı alınmalıdır. Gümrük avukatlığı, tüm bu işlemlerin sağlıklı bir şekilde kurulmasını sağlar.
Ticari faaliyet ne olursa olsun, hukuki korumaya sahip değilse kazanç sağlaması bir tarafa büyük zararlara yol açabilir. Bu nedenle çoğu zaman en iyi gümrük avukatları ile çalışmak gerekir. Avukata sormadan hareket edildiği zaman telafisi güç durumlarla karşılaşılabilir.