Dava ve Tahkim
Uyuşmazlıkların Çözümünde Anlaşmanın Önemi - Dava ve Tahkim Hukuku
Tahkim, taraflar arasında oluşan uyuşmazlıkların dava yolu yerine kendilerince belirledikleri hakemler nezdinde çözümlenmesidir. Yargısal ya da alternatif uyuşmazlık çözümü olarak değerlendirilen tahkim yöntemi her iki görüşe göre de hızlı ve pratik çözüm sunması açısından faydalıdır.
1999 yılında gerçekleşen Anayasa değişikliği ile İdare Hukukunda uygulanmaya başlanan tahkim, tarafların arasında oluşan uyuşmazlıkları daha kolay yoldan çözüme kavuşturması bakımından son yıllarda sıklıkla tercih edilmeye başlanmıştır. Taraflar, uzman hakem veya hakemleri serbestçe seçebilirler. Dolayısıyla güven ortamı oluşur ve hukuki süreç hızlandırılır. Dava ve tahkim hukuku nedir, tahkim nasıl yapılır, tahkim sözleşmesi nedir, tahkim davaları sonucunda neler olur? Bu soruların yanıtı yazımızda.
Tahkim Sözleşmesi Nedir?
Tahkim sözleşmesi, herhangi bir hukuki ilişkiden doğan uyuşmazlıkların çözümünde sorunun çözülmesi için tüm süreç yönetimini tahkim hakemleri ya da hakem kuruluna bırakmaları konusunda yapılan sözleşmedir. Böylece hakemler tarafından uyuşmazlığın orta yol bulunarak çözülmesi yargı sürecinden daha hızlı olur. Tarafsız hakemlerle tahkim davaları sonuçlandırılır.
Hangi Konularda Tahkime Gidilebilir?
Dava ve tahkim hukuku kapsamında hangi davalar görülür diyorsanız; taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan uyuşmazlıklar dışında her türlü konu tahkim ile çözülebilir. Satış, dağıtım, inşaat, finans, şirketler hukuku gibi taraflar arasındaki uyuşmazlığın doğduğu alanlarda tahkim davaları yürütülebilir. Taraflar istedikleri hakem ya da hakemleri seçebilirler. Özellikle kurumsal şirketler için tahkim davaları daha faydalı olacaktır.
Tahkim Davaları Neler? Kimler Tahkim Davaları İçin Başvurabilir?
Tahkim sözleşmelerinin ülkelerin hukuk sistemine göre hazırlanması, incelenmesi, mütalaa verilmesinin sağlanması, Türk ve yabancı müvekkillerin hakem nezdinde temsil edilmesi, uzlaşma dosyalarının hazırlanması, müzakere, uzlaşma, arabuluculuk hizmetlerinin verilmesi, talep edildiğinde bağımsız hakem olarak görev yapmak avukatların hizmetlerindendir.
Tahkim ve uyuşmazlık çözümüne dair uygun tahkim davaları belirlenmesi, ulusal ve uluslararası alanda tahkim davalarının takibi, tahkim kararlarının Türkiye’de tanınması ve tenfiz edilmesi için tanıma ve tenfiz davalarının takibi, tahkim kararlarının icrasını sağlamak gibi dava süreçlerinde de avukatlar müvekkillerine destek olurlar.
Ulusal ve uluslararası hakem heyetleri ve tahkim kurumları nezdinde, gizlilik esasına bağlı olarak tahkim davaları görülür.
Tahkim Davası Nasıl Görülür? Karara Nasıl Bağlanır?
Öncelikle uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözülmesi için, uyuşmazlık konusunun tahkime elverişli olması gerekir. Örneğin; boşanma davaları tahkim yoluyla çözülemez. Genel olarak alım satım ve şirketler arasındaki işbirlikleri nezdinde doğan uyuşmazlıklarda tahkime gidilmesi mantıklıdır. Uluslararası tahkim ise yabancı unsur içeren durumlarda tercih edilebilir.
4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu uyarınca sayısı tek olmak kaydıyla, taraflar tahkim davaları için hakem sayısını belirlemekte serbesttirler. Eğer hakem sayısı kararlaştırılmamışsa 3 hakem seçilir ve dava görülür. 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu'nun uygulanabilmesi için ise uyuşmazlık konusunun yabancılık vasfına sahip olması ve tarafların farklı devletlere mensup olması gerekmektedir.
Tahkim davaları için avukatlık bürolarından destek alınabilir ve tarafsız hakemlerce tahkim davası görülebilir. Böylece hem süreç hızlandırılır hem de anlaşma yoluyla tarafların hakları korunabilir.